Ald lân en nij lân

Berltsum is in terpdoarp mei in wat stedsk karakter. It is yn it begjin fan de jiertelling ûntstien op in wâl by de mûning fan de Ryd yn de Middelsee. De delsetting is in kombinaasje fan twa doarpen, dy ‘t ticht byelkoar lizze: Tutgum en Berltsum. It lêste ûntwikkele him ta in grutte hannelsdelsetting by de Ried lâns. Dêrtroch liet it in struktuer sjen lyk as ferskate oare stêden. Ek hat Berltsum in begin fan stêdsrjochten kend.

Berltsum is al lang in sintrum fan túnbou en hofkerij fan lytsskalige túnkersbedriuwen. Al yn de Tegenwoordige Staat van Friesland waard yn 1786 as ka

Bitgum is in terpdoarp dat inkele ieuwen foar it begjin fan de jiertelling ûntstien is op en kwelderwâl, fuort westlik fan de Boarn of Bordine, dy ‘t him yn ‘e Midsieuwen ferbrede hat ta de Middelsee. It wie in grutte en frij hege terp dêr ‘t de bebouwing him ta healwei de 19e ieu konsintrearre, mar ek oan de westlike seame en oan de dyk oan de eastkant kaam wol wat bebouwing. Noch fierder nei it súdeasten ta groeide de buert by de mole út ta it streekdoarp Bitgummole.

Tusken it doarp en dizze buert hat oant 1879 ta it omgrêfte Groot Terhorne of Martenastate stien yn in grut tun

Bitgummole is in streekdoarp dat út in buorskip by Bitgum by de âlde Middelseedyk lâns ûntstien is. Yn de 17e ieu leinen der twa buerten eastlik fan Bitgum: “Bij de Molen” en even fierder “Dyksterhuzen”. Bitgum en syn buorskippen wienen ûntsletten troch in systeem fan fearten dy ‘t ek Ingelum en Marsum rjochting Harnzer Trekfeart oandienen. De Tegenwoordige Staat van Friesland melde yn 1786 dat oan de eastkant fan Bitgum te finen binne: “Voorts eenige huizen, die de Hameren heeten. Nog wat Oostelyker vindt men de molenbuurt en koornmolen, die weleer ten zuiden van den Dyk ston

Britsum is in terpdoarp dat yn de iere Midsieuwen ûntstien is op in kwelderwâl eastlik fan de Boarnstream, dy’t him ta Middelsee ferbrede hat. De terp hat in radiale struktuer, mar nei ôfgravings mei namme oan de súd- en eastkant om 1900 hinne, is dy net oeral mear werom te finen. Âlde doarpsbebouwing is foaral westlik en noardlik fan de tsjerke te finen, oan de Greate Buorren, de Lytsedyk en Efter de Wâl. Troch de Stienzer Feart noardlik fan Britsum bestie der in goede ûntsluting rjochting Dokkumer Ie.

By it doarp ha inkele fersterke huzen stien, sa as kastiel Britsenburg, dêr �

Koarnjum is in terpdoarp dat foar it begjin fan de jiertelling ûntstien is op in kwelderwâl eastlik fan de Middelsee. Súdlik fan de terp foarme de Koarnjumer Feart in wetterferbining mei de Dokkumer Ie. Ein19e ieu is de terp frijwat ôfgroeven, benammen oan de noardwestkant.

Oan de noardeastkant stiet al sûnt de Midsieuwen it Martenahûs. Yn 1584 waard Martenastate nei fernieling opnij boud ta in grut gebou fan fleugels. Ein 19e ieu wie it yn ferfal rekke. De lêste bewenner legatearre Martena oan it tsjerkebestjoer, dat de state yn 1899 ôfbrekke liet. Arsjitekt W.C. de Groot krige yn

Deinum is in terpdoarp dat inkele ieuwen foar it begjin fan de jiertelling op in kwelderrêch westlik fan de Middelsee ûntstien is. De radiale struktuer fan de terp is goed bewarre bleaun en te ûnderfinen fan de noch oanwêzige ringwei ôf, de Sint-Janswei, foar de Herfoarming de Processieweg op Sint-Jansdei.

Oan dizze ringwei is in ferskiedenheid oan bebouwing te finen. Hoewol ‘t yn ieuwenâlde beskriuwingen iderkear meld wurdt dat Deinum in doarp is fan skieppe- en bargeslachters, stiet oan de Sint-Janswei ek in pân dat wiist op in oare hannel, in neoklassicistysk gebou mids19e ieu

Fryslân: sûnder mis de meast eigensinnige provinsje fan Nederlân. En neffens mannichien ek de moaiste. Net foar neat wurdt Fryslân alle jierren troch hûnderttûzenen toeristen besocht. Hoewol it yn’e simmer op guon plakken bêst drok wêze kin, stiet Fryslân yn it algemien synonym foar romte en rêst. Nearne yn Nederlân treffe jo sa’n grutte ôfwikseling yn lânskippen oan as krekt yn Fryslân.

It ymposante Waadgebiet, de Waadeilannen, mei har einleaze strân, it skitterjende, foar in grut part

In Bolsward vind je een heel bijzonder museum. Het bevat allerlei aan deze Friese stad verbonden historische artefacten. Je vindt er kopjes en schoteltjes van de lokale koffie- en theefabriek die ooit in Bolsward gevestigd was. Je ziet er prachtige schilderijen en afbeeldingen van Bolsward. Er is een uitgebreide collectie zilveren lepeltjes die op een of ander manier een relatie hebben met Bolsward.

Daarnaast vind je er historische munten, flessen, tegeltjes, gevelstenen en als klapstuk een baar zeep van de lokale brandstoffenhandel van Roelf de Koning.

Zo te zien een heus m

Ingelum is in terpdoarp dat inkele ieuwen foar it begjin fan de jiertelling op in kwelderrêch ûntstien is. De Bitgumer Feart meändert fan it noarden út wei nei Ingelum en wurdt trochlutsen nei Marsum yn ‘e rjochting fan de Harnzer Trekfeart. Boppedat hat it doarp in feart yn ‘e rjochting fan de Hogedijk, no mei de namme Sirtemawei. De strjitnamme Feartswâl docht dêr noch oan tinken.

By de dyk, aardich wat fierder fan it doarp ôf, stie de stins fan de Sirtema ‘s, de Grovestins. Underskate leden fan de famylje Sirtema fan Grovestins ha namme skreaun as houdegens, Skerne Wibe (dê

Jelsum is in radiaal terpdoarp dat inkele ieuwen foar it begjin fan de jiertelling ûntstien is op in kwelderwâl. Fan Ljouwert ôf sjoen is dit it earste fan in rige fan de terpdoarpen dy‘t op de eastlike wâl ûntstien is. It doarp wie rjochting Dokkumer Ie ûntsletten troch de Jelsumer Feart of Haskermar súdlik fan it doarp. Oan de Noardkant wie de Koarnjumer Feart like fier fan it doarp ôf. Jelsum lei mar in pear hûndert meter fan de seedyk fan de Middelsee ôf.

Yn it lêst fan de 19e ieu is de terp oan de noardkant ôfgroeven, it part fan de terp dêr‘t Harinxmastate op stie. O

Marsum is in radiaal terpdoarp dat om-ende-by it begjin fan de jiertelling ûntstien is oan de westkant fan de Middelsee. Om it jier 1000 hinne waard dêr de Middelseedyk oanlein. Foaral it noardlike part fan de terp is fanâlds ticht beboud. Fan de hegedyk ôf rint de Buorren dwers oer de terp. De tsjerke stiet heech op it sintraal lizzende hôf en de ringdyk bestiet foar in part noch, benammen de Skoallestrjitte. De opfearten en de haven binne der noch en ek oare fragminten fan de romtlike radiale struktuer van Marsum binne noch altyd werkenber.

De groei fan it doarp is oant fier yn de 1

Minnertsgea is it meast eastlike terpdoarp op de belangrykste kwelderwâl fan it âlde Barradeel. De terp is fan de 8e ieu ôf opsmiten. Sûnt it troch de gemeentlike weryndieling by It Bilt yndield waard, is dit it âldste doarp fan de gemeente. Yn de Tegenwoordige Staat van Friesland út 1786 is te lêzen: “Minnertsga is het grootste dorp der Grieteny. Hier vindt men eene zwaaren Kerk en toren, weleer, volgens de overleveringen, gediend hebbende tot eene Vuurbaak, met eene groote dubbele Kerkbuurt, en in den omtrek 40 stemdraagende plaatsen, waaronder vanouds veele Adelyke Staten zyn gewee

Ritsumazijl (ook Ritzumazijl; Fries: Ritsumasyl) is een buurtschap in de gemeente Menaldumadeel, provincie Friesland (Nederland), behorende bij het dorp Marssum. Het ligt tussen het dorp Deinum en de stad Leeuwarden en heeft 67 inwoners (2005).

Ritsumazijl is ontstaan bij de kruising van de weg de Hogedijk en de trekvaart het Zijlsterrak. Mede door de aanleg van de Harlinger trekvaart (later opgegaan in het Van Harinxmakanaal) was de draaibrug bij Ritsumazijl een belangrijke schakel in de scheepvaartverbinding tussen Leeuwarden en het noordwesten van Friesland. Het begrip zijl in de naam ve

Stiens is in terpdoarp dat inkele ieuwen foar it begjin fan de jiertelling ûnstien is op in kwelderwâl eastlik fan de Boarnstream. Fan de grutte rige terpen noardlik fan Ljouwert groeide Stiens út ta it wichtichste doarp. It wie in radiaal terpdoarp en it om it tsjerkhou lizzende paad is nettsjinsteande de skaalfergrutting fan Smelbrêge en de Piter Jellessingel noch te werkennen. It is ien fan de belangrykste romtlike karakteristiken yn de doarpskearn, mei omdat it tsjerkhou omseame is troch in trijefâldige seame fan linebeammen. Foaral it eastlike segmint om dizze kearn hinne rekke mei r

Wier is in terpdoarp dat mooglik oan it begjin fan de jiertelling ûntstien is by de mûning fan de Middelsee. It doarp komt yn de boarnen fan de 13e oant it begjin fan de 16e ieu foar as “Weer”. It doarp is nea grut west en ek it doarpsgebiet yn de úterste noardpunt fan Menameradiel, tusken Aldmear en de âlde seedyk, de Hegedyk, wie beheind.

De fiskers hienen troch de Wier- en de Balksyl tagong ta de Middelsee. De Tegenwoordige Staat van Friesland meldde in 1786: ‘Weleer lag dit dorp ook aan zee, en werd toen, waarschynlyk, bewoond door Visschers, die door de Wierzyl gemaklyk in ze