Ewer
Ewer is een buurschap op een wierde in de Zuurdijksterpolder tussen Houwerzijl en Zuurdijk. In vroege bronnen komt het ook voor als Eweweer, wat de wierde van Ewe betekent, een mansnaam. De wierde is al in de vroege middeleeuwen opgeworpen, misschien zelfs vroeger; het is mogelijk een van de oudste in deze regio. Oorspronkelijk lag de wierde op de westoever van de Hunze, die toen naar het noorden stroomde en uitmondde in de Waddenzee op de plek waar later Pieterburen ontstond. De behuisde wierde ligt nu ten noorden van het stroomgebied van het Reitdiep, dat toen met alle risico’s van dien in open verbinding met de zee stond.
Er zijn aanwijzingen dat in de late middeleeuwen een steenhuis op de wierde stond, al zijn er buiten fragmenten van fundamenten geen concrete bewijzen voor. Hier woonde op Ewer in die tijd een hoofdelingengeslacht. Een familienaam is niet bekend, ze noemden zich naar hun woonplek. Er is een Sicke toe Ewer, wiens weduwe in 1461 met haar zoon of stiefzoon Iwe, want ze was hertrouwd met Hidde Aylkuma van Raskwerd, tot een vergelijk kwam over de heerd te Ewer, een huizinge met grachten, waar enige rechten aan waren verbonden.
Iwe van Ewer heeft zich in 1482 door schenking vereeuwigd op de torenklok van Zuurdijk. Hij sneuvelde in 1500. Daarna is niets meer bekend over deze familie en ook over een steenhuis of borg komt niets meer in de bronnen voor.
Nu is Ewer een schilderachtig buurschap met op de wierde een winkelhaakvormige dubbele buurt van vijf 19de-eeuwse arbeidershuizen, aan de zool van de wierde omringd door een drietal boerderijen. De woningen zijn tussen 1865 en 1885 gebouwd voor boerenarbeiders. Aan de doorgaande weg staat de Hayemaheerd, een kop-hals-rompboerderij met een voorhuis in expressionistische vormen, die in 1929 door W.
Reitsema is ontworpen.
Colofon
Bron: Noordboek
