Freerk Wijma

Freerk Wijma
©: Mevrouw Kooistra-Wijma, Garyp

In Sumar staat sinds 1996 een bijzonder herdenkingsmonument (zie venster ‘De Molkbus’).
Een naam die onlosmakelijk met "De Molkbus" is verbonden, is die van Freerk Wijma. Deze Sumarder boer doet in april/mei 1943 mee aan de "molkestaking". Onder zware druk van de bezetter wordt de staking gebroken en vanaf 3 mei wordt er weer melk geleverd, maar nog niet door Freerk Wijma. Dit komt omdat Wijma een grondige hekel heeft aan de Duitsers. Hij heeft in de meidagen van 1940 als militair tegen de Duitsers gevochten en daarbij zijn enkele van zijn makkers gesneuveld.

Op 4 mei 1943 komt een patrouille van de Ordnungspolizei op Sumarreheide een boerenarbeider tegen met een half gevulde bus melk bij zich. Hij wordt gedwongen te zeggen waar de melk vandaan komt. De melk is afkomstig van Wijma, waarna de patrouillewagen doorrijdt naar diens boerderij. De boerderij wordt meteen afgezet door de Duitsers. Wijma probeert nog te ontkomen via een slaapkamerraam maar dat lukt niet. Op de vraag of hij die morgen melk heeft geleverd aan de fabriek antwoordt Wijma dat hij dat niet heeft gedaan. Dan krijgt hij het bevel mee te gaan naar Leeuwarden. Dat weigert de boer. Hij moet gezegd hebben: “As ik dochs stjêre moat, sjit my dan mar dea op myn eigen hiem”.

Als Wijma voor de tweede keer weigert mee te gaan, geeft de Duitse commandant opdracht te schieten. Wijma wordt van dichtbij geraakt in zijn hoofd. Later op de middag overlijdt hij.
Freerk Wijma wordt op 6 mei 1943 in alle stilte in Sumar begraven. Hij laat een vrouw  en vijf kinderen achter.

Over het verhaal van Freerk Wijma en de molkestaking is een lesbrief ontwikkeld voor de basisscholen. Op 4 mei vindt de jaarlijkse dodenherdenking plaats bij "De Molkbus". Opmerkelijk is dat Freerk Wijma ook op 4 mei is neergeschoten en overleden.

Colofon

Boek: Van Sudermeer tot Sumar

© Foto voorblad: Mevrouw Kooistra-Wijma, Garyp



Reageren

Via onderstaand formulier kunt u een reactie achterlaten voor de auteur of de eigenaar van het item. (Werkgroep Geschiedenis Sumar)