Kleine Huisjes
De naam Kleine Huisjes komt pas in 1899 voor, maar de buurschap had in de loop van de 19de eeuw al geleidelijk vorm gekregen. In de 12e eeuw was Noord-Groningen beschermd geraakt door de eerste complete bedijking. Aan de binnenzijde van deze Oude Provinciale Dijk zijn boerderijen gebouwd. De indijkingen gingen voort: tussen Kruisweg en Broek is later opnieuw een wigvormig gebied ingedijkt. Vanaf de Dijksterweg leiden landwegen naar grote boerderijen, zoals Groot Halsum, een kop-hals-rompboerderij met onderkelderd voorhuis, waarin een balk het jaartal 1599 te lezen geeft. Feddemaheerd, in 1765 op een omgracht erf gesticht, heeft een breed, dwarsgeplaatst en gepleisterd voorhuis met drie vensters aan elke zijde van de ingangspartij. De ramen zijn omlijst en met sierlijke kuifstukken bekroond.
De kwelders konden vanaf het begin van de 19de eeuw worden ingepolderd: de Bokumerpolder in 1809, de Ikemapolder in 1815 en de grote Negenboerenpolder in 1873. Voor het werk in de nieuwe polders waren landarbeiders nodig en die vestigden zich in buurtjes in het achterland, waarvan Kleine Huisjes een kenmerkend voorbeeld is. De buurschap is verstoken van voorzieningen, er is geen kerk en ook geen school. De buurschap heeft zich langs een bajonetvormig verloop van wegen ontwikkeld. Vanuit het zuiden zijn dat de Witherenweg, vervolgens de hoofdas, de Dijksterweg, en dan weer verder naar het noorden de Feddemaweg die naar de Feddemaheerd leidt. Aan de Witherenweg opent een krimpwoning de bebouwing, die uitsluitend aan de oostzijde staat. Daarna volgt het kleinste huis van Kleine Huisjes, gevolgd door twee grotere woningen uit de jaren dertig en vijftig en een kleine stelpboerderij. Daarna ligt achter een hoge kamp land een groep huizen op het tweede plan. Na nog een viertal huizen volgt de vrijgelaten hoek naar de Dijksterweg die aan weerszijden is bebouwd met voornamelijk 19de-eeuwse huizen. Aan de uitsluitend aan de westzijde bebouwde Feddemaweg staat nog een zevental gevarieerde huizen.
Colofon
Bron: Noordboek
