Westernieland
Westernieland is een streekdorp uit de late middeleeuwen. Het ontstond nadat omstreeks 1300 de dijk om het noorden van het Marneland werd gelegd; de buurschap Kaakhorn bestaande uit arbeidershuisjes, ligt op deze oude dijk. Het dorp heette Mariaburen. Tijdens de kerstvloed van 1717 werd het dorp vrijwel helemaal weggevaagd, maar de kerk hield stand. Het dorp werd ten oosten van de kerk geleidelijk herbouwd en ging voortaan uitsluitend verder onder de naam Westernieland. De bevolking leefde voornamelijk als boer of landarbeider; er waren ook inwoners die de kost verdienden als visser en zelfs robbenjager. Op deze vangst stond een premie en het dier bracht ook nog wat op: de vacht voor de bontverwerking en de ‘smeer’ voor de zeep- en verfnijverheid. Enkele zerken op het kerkhof getuigen van deze jagers.
De kerk, ongetwijfeld gewijd aan Maria, dateert uit het begin van de 14e eeuw; de vrij gedrukte zadeldaktoren is wat jonger. De rechtgesloten zaalkerk heeft geleden van stormvloeden en is dikwijls gerepareerd. In 1831 is het muurwerk voorzien van een geblokte pleisterlaag, aan de koorzijde kregen de vensters en een nis sierlijke omlijstingen. De eveneens gepleisterde pastorie, de weem, dateert van omstreeks 1875. De lintbebouwing van vrijstaande woningen en enkele boerderijen langs de kronkelende Dirk Wieringastraat is gevarieerd en dateert grotendeels uit het einde van de 19de en het begin van de 20e eeuw.
De nabije zee heeft met geven en nemen het leven van de Westernielanders beheerst. Nadat in de jaren rond de Tweede Wereldoorlog de kwelders tot de Linthorst Homanpolder werden ingedijkt, kwam het dorp veiliger te liggen. Tijdens de crisis werd de polder als werkverschaffngsproject aangepakt. Voor de arbeiders werd in 1939 aan het eind van de Schaapweg een nog steeds bestaand kamp van houten barakken gebouwd. Na de oorlog was het een aantal jaren interneringskamp voor NSB-ers, SS-ers en andere politieke delinquenten.
Colofon
Bron: Noordboek
