De klok

De klok
©: Reinder Tolsma

De klok

In de toren hangt op de vierde verdieping een klok uit 1668, gegoten door de Leeuwarder klokkengieter Jurjen Balthasar; het was diens laatste klok in Fryslân. Het gewicht van de klok is 750 kg. De klok draagt het volgende opschrift:

“Jurjen Balthasar heeft mij gegoten    1668

Georg Wilco Freiheer toe Schwartzenberg

en Hohenlantsberg Grijtman over Oostdongeradeel 

Johannes Hilarius Pastor in Nijkerk 

Wybe Annes mede bizitter van t Gerecht Oostdongeradeel”

Hierbij is het wapen van Schwartzenberg afgedrukt. In 1909 vertoonde de klok een scheur waardoor deze opnieuw moest worden gegoten. Dat leverde het volgende opschrift op:

“Ten tijde dat Burgemeester van Oostdongeradeel was Syds Lieuwes Sytsma 

Secretaris Geert Ybeles van der Veen 

wethouders Douwe Johannes Beintema en Oeble Ypes Viersen 

ben ik omdat ik gescheurd was in 1909 op nieuw vergoten door gebr. van Bergen te Midwolda”

Het wapen van Oostdongeradeel werd er aan toegevoegd.

Door het opnieuw vergieten van de klok werd deze in de Tweede Wereldoorlog niet als een monumentale klok beschouwd waardoor in 1943 de klok uit de toren werd verwijderd. Gelukkig werd het doel hiervan, omsmelting in Duitsland om het koper voor oorlogstuig te kunnen gebruiken, niet uitgevoerd, maar werd de klok na de oorlog onbeschadigd teruggevonden in een opslagplaats te Meppel. Na teruggebracht te zijn op haar hoge standplaats in de toren, liet de klok weer voor het eerst haar vertrouwde bronzen geluid horen.

Colofon

Tekst: Reinder Tolsma

© Foto voorblad: Reinder Tolsma